Toespraak door Mevr. Andrea De Kegel
Dames en heren,
Hartelijk welkom op deze voorstelling van het boek over de medailles van Geo Verbanck en op deze tentoonstelling. Voor de initiatiefnemer, de heer Bob Autrique , moet het ongetwijfeld deugd doen dat u hier zo talrijk bent naartoe gekomen.
Onze gouverneur, Herman Balthazar, heeft ons opgedragen u allen, en in het bijzonder de familie Verbanck én de initiatiefnemer mee te delen hoezeer het hem spijt dat hij hier hedenavond niet kan bij zijn, maar hij heeft de hele dag andere verplichtingen. Hij laat weten dat hij zéker de tentoonstelling zal komen bekijken.
Ook de heer Luk Van Meervenne van de drukkerij De Cuyper, die gezorgd heeft voor de fraaie vormgeving van het boek, vindt het heel erg hier niet te kunnen zijn en ook hij zal in de loop van de komende weken langskomen.
Dames en heren,
Geo Verbanck aan u voorstellen, wordt stilaan overbodig. Hij is geboren in 1881 hier in Gent en overleed bij zijn dochter in Aartselaar in 1961. Tijdens zijn leven was hij een bekend kunstenaar , daarvan getuigen de overtalrijke opdrachten die hij kreeg, zowel van openbare besturen als van particulieren. Na zijn dood echter raakte hij stilaan in de vergetelheid. Er werd nog nauwelijks over Geo Verbanck gesproken. Pas 30 jaar later kwam hij opnieuw in de belangstelling. In 1991 organiseerde de Koninklijke Sint-Jorisgilde Gent namelijk een herdenkingstentoonstelling in het Toreken, hier niet ver vandaan. Daarna werd het weer even stil. Tot het Provinciebestuur de draad oppikte en het leven en werk van de kunstenaar op een wetenschappelijke manier is gaan bestuderen. Dat resulteerde in september 1995 in een grote retrospectieve tentoonstelling in het Provinciehuis en in de publicatie van een monografie in onze reeks Kleine Cultuurgidsen.
Het bij elkaar brengen van zoveel werken van Verbanck heeft bij velen de ogen geopend en men is ten volle gaan beseffen dat Geo Verbanck een kunstenaar is geweest waar men niet zomaar omheen kan.
Een opmerkzame wandelaar wordt in het Gentse stadsbeeld talrijke malen geconfronteerd met werken van hem. Een meesterwerk zonder weerga is de beeldengroep ter ere van de gebroeders Jan en Hubert Van Eyck, de schilders van het wereldberoemde Lam Godsretabel, aan de Sint-Baafskathedraal. Verbanck kreeg die opdracht naar aanleiding van de opening van de opening van de Wereldtentoonstelling van 1913 hier in Gent. De talrijke mannen-, vrouwen- en kinderfiguren zijn stuk voor stuk individuele kunstwerken met eigen karaktertrekken en een eigen expressie. Ongetwijfeld heeft Verbanck naar levende modellen gewerkt. In 1913 had hij reeds verscheidene personen geportretteerd, hetzij driedimensionaal in de vorm van een buste of een kopje, hetzij eerder tweedimensionaal in de vorm van een portretmedaillon, meestal voor op een grafzerk. Verbanck gaf toen al ten volle blijk een goede observator van de menselijke figuur te zijn. Zijn opleiding aan de Gentse Academie, onder leiding van gerenommeerde kunstenaars als Louis Van Biesbroeck en Jean Delvin, bij wie hij naar levend model moest werken, zal daar ongetwijfeld niet vreemd aan geweest zijn.
Het is gebleken dat Verbanck een uitstekend portrettist was. Naast zijn beeldhouwwerk voor oorlogsgedenktekens of aan monumentale gebouwen, zoals de Belgische Bank van de Arbeid in de Voldersstraat, de Veeartsenijschool aan de Coupure, het Provinciehuis in de Gouvernementstraat en het Gerechtshof aan het Koophandelsplein, en zin vrijstaande beelden, tijdens het interbellum in een duidelijke art deco-stilering, heeft hij heel wat mensen geportretteerd. In eerste instantie zijn eigen kinderen, Robert, Julienne en Karel, en later zijn talrijke kleinkinderen, maar ook talrijke personaliteiten. In vele gevallen kreeg hij de opdracht een plaket met de beeltenis van de gelauwerde te maken, waarvan dan meteen ook medailles werden geslagen, na de nodige technische manipulaties uiteraard, zoals onder de meer de reductie. Een portretmedaillon met een diameter van zo'n 35 cm , werd gereduceerd tot een medaille van zo'n 5 tot een 8-tal cm, en steeds bleven de specifieke karaktertrekken van de geportretteerde haarscherp.
Dames en heren, ik ben geen numismaat, maar ik ben wel een kunstliefhebber en ik kan u verzekeren dat wat Geo Verbanck heeft gerealiseerd, tot ons kunstpatrimonium behoort. Zijn medailles, die wij hier mogen bewonderen, zijn stuk voor stuk kleine kunstwerken, en rijk is hij die er zo een paar mag bezitten.
Dames en heren, nogmaals, ik ben geen numismaat. Ik zal u dan ook niet spreken over de medaillekunst als zodanig. Ik kan echter wel uw aandacht vragen voor het belang van de studie van de medailles van een kunstenaar als Geo Verbanck, en dus van het belang van het boek over zijn medailles.
Aan elke medaille zit een hele context. Elke medaille heeft een eigen geschiedenis. U kan natuurlijk perfect een medaille verwerven omdat u ze mooi vindt. Maar ze wordt zo oneindig waardevoller wanneer u daarenboven ook te weten komt wie de kunstenaar was, welke andere werken hij heeft gerealiseerd, hoe hij leefde en werkte, en hoe hij kan worden gesitueerd in het verloop van de kunstgeschiedenis. Wanneer u ook nog te weten komt wie of wat op de medaille afgebeeld staat en naar aanleiding van welke gelegenheid ze werd geslagen, dan wordt het plaatje volledig. Zo vertelt elke medaille een stukje van de geschiedenis van de samenleving waarin wij vandaag leven. En het zijn juist die puzzelstukjes die het ons mogelijk maken een inzicht te krijgen in onze huidige samenleving.
Ik wens dan ook de initiatiefnemer, Bob Autrique , kleinzoon van Geo Verbanck, en de auteur van het boek, Anthony Demey, mijn gewaardeerde collega aan het Provinciebestuur, van harte te danken omdat zij voor ons die broodnodige puzzelstukjes hebben samengezocht en ons op zo'n schitterende wijze hebben aangeboden in de vorm van deze tentoonstelling en van deze publicatie.
Samen hebben zij daar heel lang en heel hard aan gewerkt : Bob met zijn onvermoeibare werkkracht, zijn aanstekelijk enthousiasme en zijn gul hart, Anthony met zijn kritische speurzin, zijn gedrevenheid om van elk fenomeen, in dat geval van elke medaille, de maatschappelijke context te doorgronden en zijn oog voor elk detail. Zij zijn een perfect duo, die via het werk van Geo Verbanck, ook echte vrienden zijn geworden.
Een welgemeend proficiat voor het vele werk dat zij hebben gepresteerd en oprechte dank voor het moois dat zij ons hier aanbieden.